Hallo Wim, reuze bedankt, ik ben je dankbaar voor. Excuses, ik zie dit filmpjes vandaag pas. Drukke week achter de rug en ik had ook nog griep.
De jalouzieën op de wieken heet zelfzwichting, het komt echt meer voor dan je denkt! Vooral in het noorden van ons land, Noord-Duitsland, Denemarken en enkele molens in Zweden. Recentelijk zijn er nog twee zelfzwichtende molens in Zeeland en Noord-Brabant bij gekomen. Het komt oorspronkelijk uit Engeland, welke wieksysteem daar is uitgevonden. De kleppen worden door middel van gewichten aan de ketting al naar gelang van de windsterkte automatisch open en dicht geregeld, zodat de molen heel regelmatig kan draaien. Voordeliger dan het omslachtige en tijdrovende werken met molenzeilen, waar je iedere wiek moet stoppen om de zeilen op- of uit moet rollen. Dat heet zwichten, vandaar de naam zelfzwichting.
Maar de molenaars in dit filmpje maakten wel een kapitale fout: zij mogen nooit en te nimmer bovenop de maalsteen gaan staan bij het opschroeven van de steenkraan! De ophanging op de onderste staande as kan ontregeld raken en de steenkraan overbelast raken met breuk tot gevolg.
Ik heb zelf het praktijk malen en scherpen van de molenstenen in het Duitse Ostfriesland gevolgd, op de molen van Spetzerfehn. Het was daar hard werken: "Um fünf Minuten vor Sieben aufstehen und dann sofort mahlen!", slechts onderbroken door maaltijden, doormalen tot 8 uur 's avonds, zes dagen per week en zondags naar de kerk, waar ik ook mee ging. Geen probleem om de psalmen in het Duits te zingen. Zakken van 70 kg op je schouder sjouwen. Van deze Oostfriese molenaar heb ik de stenen leren scherpen. Maar dat waren wel mooie tijden, hoor. Ik heb nog altijd een Duitse molenaarsdiploma.
https://www.youtube.com/watch?v=DJWvHAuDg5I&t=3s
Die man met de bretels, dat is mijn oude "Müllermeister" Theodor Steenblock, aan wie ik veel te danken heb. Zijn familie is al vanaf 1702 van vader-op-zoon molenaar! De oude molenaar is in 2015 overleden, zijn zoon zet het graanbedrijf nu nog voort. Het is een zeer goed beklante molen met pakhuizen en er rijden drie vrachtwagens rond. Ik ben daar nog altijd welkom om een paar zakken mee te malen of stenen scherpen. Op de fiets erheen en daar overnachten. Best emotioneel, op dezelfde stenen waar ik het scherpen nog van Theodor heb geleerd. Ik schiet er nog van vol.