Hieronder een stukje uit mijn nieuwe boek. Het handelt over Onzekerheid Vermijding, het onderwerp waarover Marco, Leo, Peter L&L en RobertJan discussieren.
Als vakantiefietser kom je in aanraking met onbekende culturen. Vaak resulteert dat in eerste instantie in een cultuurschok. Pas later ga je de vreemde cultuur waarderen. Maar wat is vreemd? Vreemd is het afwijken van het verwachte. In dit geval het afwijken van jouw culturele wereld.
Geert Hofstede heeft in zijn gerenommeerde Culture’s Consequences vier dimensies vastgelegd aan de hand waarvan de nationale cultuur gedefinieerd kan worden. De eerste dimensie is Machtsafstand. De Machtsafstand geeft de mate aan waarin iemand de macht van een ander aanvaardt. Een fietsende Keniaan geeft een grote vrachtwagen voorrang. Een westerse fietser neemt juist zijn recht als hij voorrang heeft. Gelukkig voor hem, heeft hij in ieder geval een goede reisverzekering.
De tweede dimensie, Onzekerheid Vermijding, heeft alles met die reisverzekering te maken. Veel westerlingen gaan verzekerd op vakantie. Ziektekosten zijn vaak dubbel verzekerd: via het ziekenfonds én via de reisverzekering. Als ik in Nederland fiets, neem ik vaak een LF-route, omdat ik de onzekerheid van het nodeloos omfietsen wil vermijden. Dat ligt ook aan mijn prestatiegerichtheid; op een LF-route kom ik minder verkeerslichten tegen, zodat ik lekker kan doortrappen.
Die prestatiegerichtheid is mijn Mannelijke dimensie, de derde dimensie, die ervoor zorgt dat ik ‘moet presteren’. Ik ga vaak met kracht de strijd aan, terwijl Maria met haar Vrouwelijke dimensie een wijs compromis zoekt om de vrede te bewaren.
De laatste en vierde culturele dimensie is Individualisme/Collectivisme. Denk hierbij aan fietsers die in georganiseerde groepen reizen en daardoor hoog scoren in Collectivisme. Alhoewel? De deelnemers hebben met alle vier dimensies te maken. Ze hebben met Vrouwelijkheid te maken. De groep weet dat er iemand is die voor eten en onderdak zorgt. Zo’n groepsreis bestaat bij de gratie van Onzekerheid Vermijding. Deelnemers weten van tevoren welke afstand ze moeten fietsen en hoe laat ze moeten opstaan. Ze weten hoe zwaar de tocht wordt en wanneer ze waar aankomen. Of heeft het toch meer met Machtsafstand te maken? Misschien geven ze het hele jaar leiding aan personeel en vinden ze het fijn om in hun vakantie aangestuurd te worden.
Helaas slaan westerlingen soms door in de dimensie Onzekerheid Vermijding. GPS, internet, reisgidsen, mobiele telefoons maken reizigers minder afhankelijk van de bui van een voorbijganger aan wie ze iets vragen. Ze komen steeds verder af te staan van de lokale bevolking. En dan maar klagen dat alle landen zo westers worden.
En als je dit stukje gelezen hebt, en je wilt de onzekerheid vermijden; De Wereldfietser organiseert samen met De Vakantiefietser op 28 maart een avond over het voorbereiden van een lange reis.