derdekeer schreef: ↑do 16 apr, 2020 22:16
Iets anders wat me opvalt: nu wordt Nederland op fietsgebied wereldwijd geroemd als een gidsland. Maar toen zat het blijkbaar allemaal niet zo goed voor fietsers.
Door de snelle groei van het autoverkeer waren ook in Nederland fietsers steeds meer in de knel gekomen. Het aantal verkeersslachtoffers was sinds 1950 sterk gegroeid (zie
hier). In die tijd werd ook de pressiegroep '
Stop de Kindermoord' opgericht. (Twintig jaar later werd de naam hiervan veranderd in 'Kinderen Voorrang!')
De jaren 1970 waren in Nederland in veel opzichten een roerige tijd. In het begin leek de verbeelding nog aan de macht (toen kwam ook de term 'gidsland' in zwang), maar aan het eind van dit decennium hadden peace, love en flowers uit de late jaren 1960 plaatsgemaakt voor teleurstelling en het gebrek aan vertrouwen in alles en iedereen dat ik me nog goed herinner uit de jaren 1980.
Dit is goed te zien in een special van Andere Tijden, '
De jaren '70, van hoopvol tot hopeloos', met een prachtige collectie filmbeelden uit die tijd (vanaf 27:54 komt ook even het onveilige verkeer aan bod).
De stijl van de ENWB was ludieker dan die van 'Stop de Kindermoord', wat al goed te zien is aan de naam:
Eerste Enige Echte Nederlandse Fietsersbond; een parodie op die andere bond uit de 19e eeuw, de ANWB, die allang een onderdeel van de autolobby was geworden (samen met RAI en BOVAG) en hooguit nog wat deed aan voorzieningen voor recreatieve fietsers.
Op de cover van dit nummer van de Vogelvrije Fietser prijkt een tekening met de tekst ‘Blij dat ik fiets’. Dat is een duidelijke verwijzing naar de sticker ‘
Blij dat ik rij, mogen we alsjeblieft?’ die je toen veel zag op auto’s van hardcore automobilisten.
Rond 1980 heb ik de foto hieronder gemaakt op een demonstratieve bijeenkomst van de ENFB (de nieuwe naam die de Fietsersbond had gekozen nadat de ANWB een proces tegen de oude naam ENWB had gewonnen; dit proces zal de Fietsersbond vast een hoop nieuwe leden hebben opgeleverd). Er kon met tomaten gegooid worden naar een blij-dat-ik-rij-bord.
De broeierige sfeer van die tijd (waarin ook de term 'kretologie' in zwang kwam) en de zoektocht naar wat de ENWB uit zou moeten stralen, zijn goed te proeven in het redactioneel van Dick Arendshorst op pagina 2: ‘
Ik durf nu na één jaar ENWB rustig te stellen dat er geen actiegroep in Nederland is die binnen het beschikbaar gestelde budget er in geslaagd is een blad te maken, dat naast het verschaffen van informatie en ideeënvorming leesbaarheid en een lekker uiterlijk heeft weten te bewaren. Ik weet dat sommige leden van de ENWB dit niet bevalt. Zij zien liever artikelen die keer op keer benaderen hoe fout onze maatschappij wel niet is en dat het allemaal de schuld van het kapitaal is en dit op kringlooppapier. Maar onze filosofie is: de leden van de ENWB weten ergens wel waar de fout zit, anders zouden ze geen lid geworden zijn. Daarnaast moeten we als club en blad toegankelijk en leesbaar blijven voor mensen, die nog niet overtuigd zijn van het feit dat verkeer en fietsen een symptoom vormen van deze maatschappij en daarom zoals vele andere dingen (democratisering in bedrijven, gezondheidszorg) niet zo goed funktioneren. Dat betekent een zekere mate van aanpasssing en niet dat elitaire van een sober uiterlijk, vele dure woorden, citaten van linkse schriftgeleerden enzovoort. We willen als redactie van de Vogelvrije Fietser de lol, de humor niet verloren laten gaan.’