door
Wim » zo 02 nov, 2008 12:34
Dit geldt niet alleen voor fietsonderdelen, maar ook voor veel andere kwalitatief hoogwaardige en gespecialiseerde industriele producten. Duitsland staat (net als Zwitserland) vol met kleine en middelgrote fabrieken en fabriekjes waar heel deskundige technici mooie dingen maken, en waar het management een echte lange termijn visie heeft. Dat is in Duitsland een lange traditie, net zoals wij een eeuwen lange traditie hebben om dat niet te doen. Duitsland is in het recente verleden een deel van de markt voor zulke kwalitatief hoogwaardige producten aan dat andere land met veel goede kleinere en middelgrote fabrieken kwijtgeraakt: Japan. Dat was zeker niet omdat Japan een mindere en goedkopere kwaliteit leverde. Op sommige terreinen is dat verlies definitief geweest (denk aan camerabouw waar bijvoorbeeld Nikon in de jaren zestig superbe kwaliteit combineerde met innovatieve ontwerpen). Op andere terreinen heeft Duitsland zijn positie kunnen behouden, of is het terug gekomen. Het contrast met Engeland is overigens interessant. Ook dat was een land met heel hoogwaardige techniek, en een heel brede economische basis in ontwerp en productie. Daar is zoals bekend weinig van over, juist omdat, denk ik, die kleine en middelgrote niet op de beurs genoteerde bedrijven verdwenen zijn. Kortom, een verklaring moet breder zijn dan alleen de fietsenbranche.
Zoals Marten ook opmerkt, zijn er ook in andere landen zulke leveranciers van goede onderdelen. Specialites TA in Frankrijk is nog altijd super voor (in Frankrijk gemaakte) cranks, trapassen en balhoofdstellen, Stronglight maakt ook mooie balhoofdstellen, en Time maakt mooie pedalen (al weet ik daarvan niet waar ze gemaakt worden). Campagnolo zit nog steeds in Italie, en al maken ze niet meer alles zelf, ze maken ook nog veel wel zelf. In de VS heb je voor de aandrijving en diverse lagers Chris King en Phil Wood - beter is er gewoon niet, en alles Made in the USA. Hetzelfde geldt voor S&S koppelingen. Uit Japan komen niet alleen Shimano onderdelen, ook de mooie spullen van Nitto (sturen, stuurpennen, zadelpennen, dragers en ander klein goed), MKS (traditionele pedalen) en Honjo (spatborden). Wat al deze voorbeelden wel gemeen hebben is dat ze dure producten betreffen aan de bovenkant van de markt. De Duitse producten springen eruit omdat ze niet alleen heel goed zijn, maar ook nog eens erg innovatief (de Japanse zijn vooral ambachtelijk mooie retro spullen...).
De stap van onderdelen naar fietsen omvat echter een heel ander argument. Immers, de Duitse fietsen waar we het op dit forum over hebben zijn meestal niet de fietsen die al dit supermooie dure spul in zich verenigen, maar toch vooral slimme en erg buikbare combinaties van onderdelen uit het Verre Oosten. Het bijzondere van een fiets van Fahradmanufaktur of Stevens is niet dat ze bijvoorbeeld soms Magura remmen gebruiken, maar dat ze zinnige combinaties van onderdelen hebben, waar je in het gebruik wat aan hebt, en dat voor een leuke prijs. Wat vakantiefietsers aanspreekt is dat het (althans in een aantal gevallen) gebruiksfietsen zijn, met spatborden, goede dragers, goede verlichting etc. Maar omdat Duitsland niet plat is, moet een gebruiksfiets daar licht zijn, en flink wat versnellingen hebben. Kortom, het moet zoals hierboven al betoogd werd, een soort vakantiefiets zijn.
Vergelijk dat met de situatie waar een Nederlandse fietsenbouwer in zit. De traditionele Gazelle Primeur (etc) was en is een ideale fiets voor het Nederlandse gebruik. Korte afstanden in vlak terrein, ook bij slecht weer. Iedereen had zo'n fiets. Helaas zijn ze bijna onverslijtbaar. In de jaren zeventig raakte de markt verzadigd, en moest er iets nieuws komen. De "racefiets" was de eerste innovatie. toen de vouwfiets/fiets met kleine wieltjes, toen kwam de mtb, en toen de hybride. Vervolgens kwam er de hybride met vering etc, en nu is er de electrobike. Het probleem is dat juist doordat de markt in Nederland zo groot is, iedereen weliswaar vind dat hij of zij een fiets moet hebben, maar dat het merendeel die fietsen helemaal niet echt gebruikt. De echte gebruikers verzuipen in de massa geautomobiliseerde poseurs voor wie de fiets een life style artikel is dat vooral aspiraties en identificatie uitdrukt. Het zijn fietsen om op zondag mee naar het pannekoekenhuis te fietsen. Dat liet natuurlijk wel een gat in de markt voor echte fietsen, en dat is het gat waarin aanvankelijk Koga dook, en later, toen Koga ontdekte dat de poseurs ook een leuke markt vormen, Santos. Omdat het toch ook image artikelen zijn, is de marge lekker hoog. De concurrentie is gering, en de fietsenbranche heeft nog steeds een hoog kartelgehalte. Maar zoals de prijstheorie leert, geen enkel kartel is onkwetsbaar tegen buitenstaanders - zie daar de komst van de Duitse merken. In dat verband vroeg ik me af of er wel winkels zijn waar bijvoorbeeld Stevens fietsen worden verkocht naast Batavus, Gazelle etc. Of willen die merken niet aan je leveren als je ook Stevens etc verkoopt?
Wim
